Statut organiczny

Rozdział I. Śląskie Województwo Autonomiczne

Art. 1.

Śląskie Województwo Autonomiczne posiada osobowość prawną oraz uznanie dla swych odrębnych praw, zgodnie z Konstytucją, systemem prawnym Rzeczypospolitej Polskiej oraz struktur ponadnarodowych, których jest ona członkiem.

Art. 2.

Śląskie Województwo Autonomiczne stanowi nieodłączną część terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 3.

Terytorium Śląskiego Województwa Autonomicznego tworzą powiaty związane historycznie, kulturowo lub gospodarczo z regionem.

Art. 4.

Władzą ustawodawczą w zakresie stanowienia prawa obowiązującego na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego jest Sejm oraz Senat Śląski

Art. 5.

1. System instytucji autonomicznych tworzą: Rząd Śląski z Prezydentem Ministrów na czele, Skarb Śląski, Śląski Sąd Administracyjny, Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Śląska Rada Komunikowania Masowego.

2. Stolicą Śląskiego Województwa Autonomicznego są Katowice, które są też siedzibą Rządu, Sejmu, Senatu i Skarbu Śląskiego. Śląski Sąd Administracyjny mieści się w Opolu, Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich posiada siedzibę w Bielsku-Białej, zaś Śląska Rada Komunikowania Masowego urzęduje w Rybniku.

Art. 6.

1. Przedstawicielem Rady Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej w Śląskim Województwie Autonomicznym jest wojewoda.

2. Szczegółowy zakres kompetencji wojewody oraz sposób powoływania organów ogólnej administracji rządowej w województwie autonomicznym określa ustawa.

Art. 7.

Barwami Śląskiego Województwa Autonomicznego są kolory złoty i błękitny, ułożone na fladze regionu w równych pasach poziomych. Godłem województwa jest złoty orzeł na niebieskim polu. Godło może być elementem flagi regionalnej.

Rozdział II. Prawa i wolności

Art. 8.

Śląskie Województwo Autonomiczne zapewnia wszystkim osobom przebywającym na jego terytorium ochronę ich podstawowych i niezbywalnych praw zagwarantowanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz aktach prawa międzynarodowego.

Art. 9.

Każdy mieszkaniec Śląskiego Województwa Autonomicznego korzysta ze swych niezbywalnych praw do wolności wyznania, rozwijania swojej tożsamości kulturowej, etnicznej, narodowej oraz propagowania

poglądów, w tym politycznych, o ile nie są sprzeczne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawami i nie naruszają konstytucyjnych wolności innych mieszkańców województwa.

Art. 10.

Śląskie Województwo Autonomiczne, mając na uwadze kulturowe zróżnicowanie swoich mieszkańców, wspiera wszelkie inicjatywy kulturalne, oświatowe i im podobne, zmierzające do popularyzowania i wzmacniania tożsamości zamieszkujących region grup etnicznych, narodowych, religijnych i kulturowych.

Art. 11.

Zasady ochrony praw i wolności Rzeczypospolitej Polskiej określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowią podstawowe minimum ochrony i zasad, jakie zapewnia na swym terytorium Śląskie Województwo Autonomiczne.

Rozdział III. Źródła prawa

Art. 12.

1. Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi funkcjonowanie Śląskiego Województwa Autonomicznego są Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej i Statut Organiczny Śląskiego Województwa Autonomicznego, zwany dalej Statutem.

2. Statut jest aktem prawnym o randze ustawy organicznej, zgodnym z przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Statut zapewnia wszystkim mieszkańcom województwa ochronę ich niezbywalnych praw, zagwarantowanych w umowach międzynarodowych, ratyfikowanych konwencjach oraz Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 13.

System aktów prawnych Śląskiego Województwa Autonomicznego tworzą również ustawy śląskie, ustawy państwowe, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia, a także akty prawne Unii Europejskiej, oraz akty prawa miejscowego na obszarze działania organów, które je ustanowiły.

Art. 14.

Ustawy śląskie nie mogą naruszać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Statutu Organicznego Śląskiego Województwa Autonomicznego, ustaw państwowych nie zastrzeżonych dla ustawodawstwa śląskiego, ratyfikowanych umów międzynarodowych, oraz rozporządzeń, a także aktów prawnych Unii Europejskiej.

Art. 15.

1. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie.

2. Akty prawne regulujące funkcjonowanie instytucji województwa oraz porządek prawny na obszarze Śląskiego Województwa Autonomicznego podlegają ogłoszeniu w Śląskim Monitorze Urzędowym.

3. Ustawy ogólnokrajowe regulujące sprawy pozostające poza gestią organów województwa autonomicznego, obowiązujące na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego podlegają ogłoszeniu w Śląskim Monitorze Urzędowym w tym samym czasie co w Dzienniku Ustaw.

4. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa.

Art. 16.

Śląskie Województwo Autonomiczne wykonuje wszystkie zadania nie zastrzeżone przez Konstytucję RP lub ustawy dla organów innych władz publicznych.

Art. 17.

1. Do wyłącznych kompetencji Śląskiego Województwa Autonomicznego należą kwestie:

1. organizacji ich instytucji samorządowych,
2. planowania przestrzennego, urbanistyki i spraw mieszkaniowych,
3. robót publicznych na rzecz województwa autonomicznego na jego własnym
4. terytorium,
5. kolei i dróg, których trasa w całości przebiega na terytorium województwa autonomicznego oraz, w tych samych granicach, transportu kolejowego i drogowego oraz transportu linowego,
6. portów schronienia, przystani i lotnisk sportowych oraz wszystkich innych,
7. które nie prowadzą działalności handlowej,
8. rolnictwa i hodowli, zgodnie z ogólnym ustrojem gospodarki,
9. lasów i użytków leśnych,
10. uprawnień w zakresie ochrony środowiska naturalnego,
11. projektowania, budowy i eksploatacji urządzeń napędzanych wodą, wiatrem oraz energią słoneczną; kanałów i systemów nawadniania służących interesom województwa autonomicznego; wód i kąpielisk,
12. gospodarki wodnej, polowania i rybołówstwa rzecznego oraz na wodach wewnętrznych
13. targów lokalnych i regionalnych,
14. wspierania rozwoju gospodarczego województwa autonomicznego w ramach celów wyznaczonych przez ogólnopaństwową politykę ekonomiczną,
15. rzemiosła,
16. muzeów, bibliotek i konserwatoriów muzycznych mających znaczenie dla województwa autonomicznego,
17. pomników przeszłości mających znaczenie dla województwa autonomicznego,
18. wspierania rozwoju kultury, badań naukowych oraz, w określonych wypadkach, nauczania języka regionalnego,
19. edukacji i oświaty w tym szkolnictwa podstawowego, średniego i wyższego,
20. wspierania i organizowania turystyki w granicach swojego terytorium,
21. wspierania sportu i właściwego korzystania z wypoczynku,
22. pomocy społecznej,
23. zdrowia i higieny,
24. ochrony budowli i urządzeń oraz troski o ich stan,
25. koordynacji i innych uprawnień w stosunku do regionalnej Straży Śląskiej na zasadach określonych przez ustawę organiczną.

2. Zgodnie z zasadami przyjętymi w Konstytucji RP i ustawach, Śląskiemu Województwu Autonomicznemu przysługuje prawo do rozszerzania zakresu przysługujących im kompetencji wymienionych w ust.1.

Art. 18.

W sprawach zleconym organom województwa autonomicznego, będących w gestii administracji centralnej, nie należących do kompetencji województwa autonomicznego oraz w zadaniach realizowanych przez organy województwa, należących do kompetencji władz centralnych, właściwe są odpowiednie regulacje w prawie ogólnokrajowym.

Art. 19.

Decyzja organu nadzoru prawnego może zostać rozpatrzona przez Śląski Sąd Administracyjny oraz Trybunał Konstytucyjny RP na wniosek wojewody, Rządu Śląskiego oraz Marszałka Sejmu Śląskiego.

Art. 20.

1. Organami uprawnionymi do wydania rozporządzenia na podstawie szczegółowej delegacji ustawowej, celem wykonania ustawy śląskiej, jest Prezydent Ministrów oraz właściwy resortowo minister.

2. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji, o których mowa w ust. 1, innemu organowi.

Art. 21.

Organy samorządu lokalnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa.

Rozdział IV.  Ustrój administracyjny

Art. 22.

1. Podstawową jednostką samorządu lokalnego Śląskiego Województwa Autonomicznego jest gmina, która to tworzy powiaty, jako jednostki szczebla pośredniego.

2. Gminy dzielą się na jednostki pomocnicze: w miastach dzielnice, w pozostałych gminach sołectwa.

3. Organem jednostki pomocniczej jest rada dzielnicy lub sołectwa, na czele której stoi przewodniczący.

Art. 23.

1. Miasta liczące 100 tys. mieszkańców i więcej są gminami na prawach powiatu, nazywanymi dalej “Miastami na prawach powiatu”, z zastrzeżeniem art. 79 ust. 2-3.

2. Na czele gminy stoi wójt, w miastach do 100 tyś mieszkańców – burmistrz, a miastach na prawach powiatu – prezydent. Na czele powiatu ziemskiego stoi starosta.

3. Szczegółowy zakres kompetencji oraz zasady funkcjonowania jednostek samorządu lokalnego określa ustawa.

Art. 24.

1. Jednostki samorządu lokalnego mają zapewniony udział w dochodach publicznych.

2. Zakres udziału jednostek samorządu lokalnego w dochodach oraz sposób wzajemnych rozliczeń pomiędzy poszczególnymi szczeblami samorządu lokalnego, oraz lokalnego i regionalnego określa ustawa.

3. Źródła dochodów jednostek samorządu lokalnego określone zostaną w ustawie.

4. Ustawa określa także zasady ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych przez jednostki samorządu lokalnego oraz zakres i sposób ich poboru.

Art. 25.

1. Działalność samorządu lokalnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności.

2. Organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu lokalnego w zakresie prawnym jest Prezes Rady Ministrów, wojewoda oraz Śląski Sąd Administracyjny, a w zakresie spraw finansowych Minister Skarbu Śląskiego.

3. Sejm Śląski, na wniosek Prezydenta Ministrów, może rozwiązać organ stanowiący samorządu lokalnego, jeżeli organ ten rażąc narusza Statut lub ustawy. Zadania organu stanowiącego gminy do czasu ustanowienia nowego organu po wyborach pełni rada tymczasowa, składająca się z przewodniczących dzielnic i sołectw.

Art. 26.

1.  Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb Śląskiego Województwa Autonomicznego, ustawa może zlecić jednostkom samorządu lokalnego wykonywanie zadań wynikających z niniejszego Statutu. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.

2. W przypadku realizacji przez jednostki samorządu lokalnego zadań opisanych w ust. 1, właściwe organy Śląskiego Województwa Autonomicznego przekazują na nie niezbędne środki finansowe.

3. Okres między zleceniem zadań, o którym mowa w ust. 1, a podjęciem realizacji tych zadań przez jednostkę samorządu lokalnego, nie może być mniejszy niż 6 miesięcy.

Rozdział V. Instytucje autonomiczne

Podrozdział 1. Sejm Śląski i Senat Śląski

Art. 27.

1. Sejm Śląski składa się z 80 posłów.

2. Wybory do Sejmu są powszechne, równe, bezpośrednie oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.

Art. 28.

1. Sejm Śląski wybierany jest na czteroletnią kadencje. Kadencja Sejmu Śląskiego rozpoczyna się z dniem zebrania się Sejmu Śląskiego na pierwsze posiedzenie i trwa do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Sejmu Śląskiego następnej kadencji.

2. Wybory do Sejmu Śląskiego zarządza Marszałek Sejmu Śląskiego nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu, wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu.

3. Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów.

Art. 29.

1. Czynne prawo wyborcze do Sejmu Śląskiego przysługuje wszystkim obywatelom stale zamieszkałym na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończyli 18 lat.

2. Wybranym do Sejmu Śląskiego może być obywatel polski mający prawo wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 18 lat.

3. Wybraną do Sejmu Śląskiego nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwa umyślne.

Art. 30.

1. Sejm Śląski wybiera ze swojego grona Marszałka i wicemarszałków.

2. Powołanie i odwołanie Marszałka następuje bezwzględną większością głosów w obecności ustawowej liczby posłów.

3. Wicemarszałkowie powoływani i odwoływani są większością głosów w obecności ustawowej liczby posłów.

4. Marszałek przewodniczy pracom Sejmu Śląskiego, strzeże praw Sejmu, reprezentuje Sejm Śląski na zewnątrz.

5. Marszałek, korzystając ze swoich statutowych i ustawowych kompetencji, wydaje akty urzędowe dotyczące:

1. zarządzania wyborów do Sejmu Śląskiego,
2. podpisywania ustawy śląskiej,
3. zarządzenia ogłoszenia ustawy w Śląskim Dzienniku Ustaw,
4. wniosku do Trybunału Konstytucyjnego,
5. wniosku do Śląskiego Sądu Administracyjnego,
6. desygnowania i powoływania Prezydenta Ministrów,
7. odwoływania ministra, któremu Sejm Śląski wyraził wotum nieufności,
8. przepisów porządkowych,
9. powoływania szefa Kancelarii Sejmu Śląskiego,
10. nadawania statutu Kancelarii Sejmu Śląskiego,
11. zarządza referendum,
12. zarządzania drukowania uchwał, druków i sprawozdań scenograficznych.

Art. 31.

1. Posłowie Sejmu Śląskiego są przedstawicielami społeczeństwa regionalnego i nie są związani z instrukcją wyborców.

2. Nie można łączyć funkcji posła do Sejmu Śląskiego z funkcją senatora Sejmu Śląskiego, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, członka Śląskiej Rady Komunikowania Masowego, Śląskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Skarbu Śląskiego, radnego lub posła do Parlamentu Europejskiego. W przypadku wyboru do takiego organu Marszałek Sejmu Śląskiego stwierdza wygaśnięcie mandatu posła Sejmu Śląskiego. Zakaz ten nie dotyczy łączenia funkcji posła z funkcją członka Rządu Śląskiego Województwa Autonomicznego.

3. Mandatu posła nie można również łączyć z funkcją wojewody, sędziego, prokuratora, urzędnika służby cywilnej, żołnierza pozostającego w czynnej służbie wojskowej, funkcjonariusza policji oraz z funkcją pełnioną w konstytucyjnych organach państwowych.

Art. 32.

1. Posłowie za swoją pracę otrzymują diety w wysokości określonej uchwałą Sejmu Śląskiego.

2. Od dnia zaprzysiężenia do dnia wygaśnięcia mandatu poseł nie może być zatrzymany, aresztowany, lub pociągnięty do odpowiedzialności w związku z bezpośrednim wypełnianiem swojej funkcji.

Art. 33.

1. Sejm Śląski obraduje na posiedzeniach.

2. Posiedzenia Sejmu Śląskiego są jawne.

3. Pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu Śląskiego zwołuje Wojewódzki Komisarz Wyborczy na dzień przypadający w ciągu 30 dni od wyborów.

4. Zakres kompetencji Wojewódzkiego Komisarza Wyborczego określa Ustawa.

Art. 34.

Organizację wewnętrzną i porządek prac Sejmu oraz tryb powoływania i działalność jego organów określa regulamin Sejmu, uchwalony przez Sejm zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Zmiana regulaminu wchodzi w życie po upływie co najmniej 14 dni po podjęciu uchwały, nie później jednak niż z upływem 60 dni.

Art. 35.

1. Senat Śląski składa się z przedstawicieli subregionów Śląskiego Województwa Autonomicznego, którzy powoływani i odwoływani są przez Zgromadzenia Powiatowe w subregionach.

2. Każdy subregion posiada co najmniej dwa głosy. Subregiony liczące powyżej 400 tyś. mieszkańców posiadają cztery głosy.

3. Subregion może delegować tyle członków ile posiada głosów.

4. Podział na subregiony dokonywany jest z uwzględnieniem więzi historycznych, kulturowych lub gospodarczych.

5. Tryb powoływania i odwoływania senatorów określa ustawa.

Art. 36.

Senat Śląski wybiera ze swojego grona Marszałka Senatu oraz wicemarszałków. Przepis art. 30, ust. 3-4 stosuje się odpowiednio.

Art. 37.

1. Nie można łączyć funkcji senatora do Senatu Śląskiego z funkcją posła Sejmu Śląskiego, posła i senatora na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, członka Rządu Śląskiego, Śląskiej Rady Komunikowania Masowego, Śląskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Skarbu Śląskiego lub posła do Parlamentu Europejskiego. W przypadku wyboru do takiego organu Marszałek Senatu Śląskiego stwierdza wygaśnięcie mandatu senatora Senatu Śląskiego. Zakaz ten nie dotyczy łączenia funkcji senatora z funkcją radnego gminu lub powiatu.

2. Przepis art. 31, ust. 3 stosuje się odpowiednio.

3. Senatorowi przysługuje immunitet zgodny z immunitetem posła na Sejm Śląski.

Art. 38.

Senat uchwala regulamin prac Senatu Śląskiego. Przepis art. 34 stosuje się odpowiednio.

Art. 39.

1. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje Rządowi Śląskiemu, posłom oraz Senatowi Śląskiemu.

2. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje również grupie 15 000 obywateli Śląskiego Województwa Autonomicznego mających prawo wybierania do Sejmu Śląskiego. Tryb postępowania w tej sprawie określa ustawa.

3. Wnioskodawcy przedkładając Sejmowi Śląskiemu projekt ustawy, przedstawiają skutki finansowe jej wykonania.

Art. 40.

1. Sejm Śląski rozpatruje projekt ustawy w dwóch czytaniach.

2. W przypadku projektu ustawy budżetowej oraz Statutu Organicznego projekt ustawy rozpatrywany jest w trzech czytaniach.

3. Prawo wnoszenia poprawek do projektu w trakcie rozpatrywania go przez Sejm przysługuje wnioskodawcy, posłom, Senatowi i Rządowi Śląskiemu. Marszałek Sejmu Śląskiego ma prawo odmówić poddania pod głosowanie poprawki, która uprzednio nie została przedłożona właściwej komisji.

Art. 41.

Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, chyba że Statut przewiduje inną większość. W tym samym trybie Sejm podejmuje uchwały, jeżeli ustawa lub uchwała Sejmu nie stanowi inaczej.

Art. 42.

1. Ustawę uchwaloną przez Sejm Śląsk Marszałek Sejmu przekazuje Senatowi Śląskiemu.

2. Senat Śląski w ciągu 30 dni od dnia przekazania ustawy może ją przyjąć bez zmian, uchwalić poprawki albo uchwalić odrzucenie jej w całości. Jeżeli Senat Śląski w ciągu 30 dni od dnia przekazania ustawy nie podejmie stosownej uchwały, ustawę uznaje się za uchwaloną w brzmieniu przyjętym przez Sejm.

3. Uchwałę Senatu odrzucającą ustawę albo poprawkę zaproponowaną w uchwale Senatu uważa się za przyjętą, jeżeli Sejm nie odrzuci jej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Art. 43.

1. Po zakończeniu postępowania ustawodawczego Marszałek Sejmu Śląskiego podpisuje ustawę w ciągu 10 dni i zarządza ogłoszenie jej w Śląskim Dzienniku Ustaw.

2. Marszałek Sejmu Śląskiego przed podpisaniem ustawy może zwrócić się z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie sprawdzenia zgodności ustawy z Konstytucją. Marszałek nie może odmówić podpisania ustawy, którą Trybunał Konstytucyjny uznał zgodną z Konstytucją.

Podrozdział 2. Prezydent ministrów i administracja rządowa

Art. 44.

1. Rząd Śląski składa się z Prezydenta Ministrów i właściwych ministrów resortowych.

2. W skład Rządu Śląskiego mogą być powoływani wiceprezydenci.

3. Prezydent Ministrów i wiceprezydenci mogą pełnić także funkcję ministra.

4. W skład Rządu mogą być ponadto powoływani przewodniczący określonych w ustawach komitetów.

Art. 45.

W zakresie i na zasadach określonych w Statucie i ustawach Rząd Śląski w szczególności:

zapewnia wykonanie ustaw,

1. wydaje rozporządzenia,
2. koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej,
3. chroni interesy Skarbu Śląskiego,
4. uchwala projekt budżetu regionalnego,
5. kieruje wykonaniem budżetu państwa oraz uchwala zamknięcie rachunków regionu autonomicznego i sprawozdanie z wykonania budżetu,
6. zapewnia porządek publiczny,
7. określa organizację i tryb swojej pracy.

Art. 46.

1. Prezydent Ministrów:
2. reprezentuje Śląskie Województwo Autonomiczne, reprezentuje Rząd,
3. kieruje pracami Rządu,
4. wydaje rozporządzenia,
5. zapewnia wykonywanie polityki Rządu i określa sposoby jej wykonywania,
6. koordynuje i kontroluje pracę członków Rządu,
7. sprawuje nadzór nad samorządem lokalnym w granicach i formach określonych w Statucie i ustawach,
8. jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji autonomicznej.

Art. 47.

1. Ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej województwa autonomicznego lub wypełniają zadania wyznaczone im przez Prezydenta Ministrów. Zakres działania ministra kierującego działem administracji rządowej określa ustawa.

2. Minister kierujący działem administracji autonomicznej wydaje rozporządzenia. Rząd, na wniosek Prezydenta Ministrów, może uchylić rozporządzenie lub zarządzenie ministra.

Art. 48.

1. Marszałek Sejmu Śląskiego desygnuje kandydata na Prezydenta Ministrów, który proponuje skład Rządu Śląskiego. Marszałek Sejmu Śląskiego powołuje Prezydenta Ministrów wraz z pozostałymi członkami Rządu Śląskiego w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia nowo wybranego Sejmu lub przyjęcia dymisji poprzedniego Rządu i odbiera przysięgę od członków nowo powołanego Rządu Śląskiego.

2. Prezydent Ministrów, w ciągu 14 dni od dnia powołania przez Prezydenta Rzeczypospolitej, przedstawia Sejmowi Śląskiemu program działania Rządu Śląskiego z wnioskiem o udzielenie mu wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm Śląski uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

3. W razie niepowołania Rządu w trybie ust. 1 lub nieudzielenia mu wotum zaufania w trybie ust. 2 Sejm Śląski w ciągu 14 dni od upływu terminów określonych w ust. 1 lub ust. 2 wybiera Prezydenta Ministrów oraz proponowanych przez niego członków Rządu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Marszałek Sejmu Śląskiego powołuje tak wybrany Rząd i odbiera przysięgę od jego członków.

Art. 49.

1. W razie niepowołania Rządu Śląskiego w trybie art. 43 ust. 3 Marszałek Sejmu Śląskiego po przeprowadzeniu konsultacji z przedstawicielami grup posiadających reprezentację w Sejmie Śląskim desygnuje kandydata na Prezydenta Ministrów. Marszałek Sejmu Śląskiego w ciągu 14 dni powołuje Prezydenta Ministrów i na jego wniosek pozostałych członków Rządu Śląskiego oraz odbiera od nich przysięgę. Sejm Śląski w ciągu 14 dni od dnia powołania Rządu Śląskiego przez Marszałka Sejmu Śląskiego udziela mu wotum zaufania większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

2. W razie nieudzielenia Rządowi Śląskiemu wotum zaufania w trybie określonym w ust. 1, Marszałek Sejmu Śląskiego skraca kadencję Sejmu Śląskiego i zarządza wybory.

Art. 50.

1. Członkowie Rządu Śląskiego ponoszą zarówno solidarną, jak i indywidualną odpowiedzialność przed Sejmem za działalność i sprawy należące do ich kompetencji.

2. Wniosek o wotum nieufności zgłoszony być może przez co najmniej 10 posłów. Uchwała w tej sprawie podjęta może być nie wcześniej niż po upływie 7 dni od złożenia wniosku. Jeżeli uchwała została przyjęta przez Sejm Śląski większością ustawowej liczby posłów, Marszałek Sejmu Śląskiego przyjmuje dymisję Rządu Śląskiego. Nowy Rządy powołany zostaje w trybie art. 43 lub art. 44.

3. Sejm może wyrazić ministrowi wotum nieufności. Wniosek o wyrażenie wotum nieufności może być zgłoszony przez posłów. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 51.

Marszałek Sejmu Śląskiego na wniosek Prezydenta Ministrów, dokonuje zmian z składzie Rządu Śląskiego.

Art. 52.

1. Prezydent Ministrów składa dymisję Rządu Śląskiego na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu.

2. Prezydent Ministrów składa dymisję Rządu Śląskiego również w razie:

1. nieuchwalenia przez Sejm Śląski wotum zaufania dla Rządu,
2. wyrażenia Rządowi Śląskiemu wotum nieufności,
3. rezygnacji Prezydenta Ministrów.

3. Marszałek Sejmu Śląskiego, przyjmując dymisję Rządu, powierza mu dalsze sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowego Rządu Śląskiego.

Podrozdział 3. Skarb Śląski

Art. 53.

1. Skarb Śląski jest odpowiedzialny za pobór wszelkich podatków i opłat na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego, za wyjątkiem podatków i opłat lokalnych, pobieranych przez gminy. Szczegóły poboru podatków i opłat określa ustawa.

2. Skarb Śląski jest odpowiedzialny za ustalanie stawek oraz pobór wszelkich podatków i opłat na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego, stanowiących wyłączną domenę właściwości organów autonomicznych. Wszelkie podatki, opłaty i inne dochody, w szczególności podatki dochodowe, od czynności, od majątku i inne nie zastrzeżone w ustawie właściwości organów centralnych są właściwe Skarbowi Śląskiemu.

3. Skarb Śląski co roku przekazuje centralnym organom fiskalnym należny im udział w dochodach Śląskiego Województwa Autonomicznego ustalany według parytetu liczby ludności regionu w stosunku do liczby ludności kraju ogółem, powiększonego o połowę. Liczbę ludności regionu i kraju oblicza się według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego.

4. Szczegóły dotyczące rozliczeń między województwem autonomicznym a organami administracji ogólnej określa ustawa.

Art. 54.

1. Pracami Skarbu Śląskiego kieruje Prezes Skarbu Śląskiego.

2. Prezes Skarbu Śląskiego podlega Śląskiemu Ministerstwu Skarbu.

Art. 55.

Prezesa Skarbu Śląskiego powołuje i odwołuje Sejm Śląski bezwzględna ilością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, spośród kandydatów przedstawionych przez Prezydenta Ministrów.

Art. 56.

1. Jednostkami organizacyjnymi Skarbu Śląskiego są urzędy skarbowe, działające na terenie poszczególnych powiatów Śląskiego Województwa Autonomicznego.

2. Skarb Śląski jest instytucją odwoławczą od decyzji podatkowych i skarbowych wydawanych przez urzędy skarbowe oraz jednostki samorządu lokalnego na terenie województwa autonomicznego.

Podrozdział 4. Śląski Sąd Administracyjny

Art. 57.

1. Śląski Sąd Administracyjny oraz inne sądy administracyjne sprawują, w zakresie określonym w ustawie, kontrolę działalności administracji regionu autonomicznego. Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawodawstwem śląskim aktów normatywnych Rzeczpospolitej Polskiej w zakresie ich obowiązywania na terenie województwa autonomicznego, uchwał organów samorządu lokalnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej.

2. Śląski Sąd Administracyjny orzeka w sprawach:

1. zgodności ustaw ogólnokrajowych i umów międzynarodowych ze Statutem,
2. zgodności ustawodawstwa ogólnokrajowego w zakresie jego obowiązywania na terenie województwa autonomicznego z ustawodawstwem śląskim,
3. zgodności przepisów prawa, wydawanych przez instytucje województwa autonomicznego, ze Statutem, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami krajowymi,
4. skargi konstytucyjnej związanej z przepisami Statutu.

Art. 58.

Prezydent Rzeczypospolitej powołuje Prezesa Śląskiego Sądu Administracyjnego na sześcioletnią kadencję spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Śląskiego Sądu Administracyjnego.

Art. 59.

1. Orzeczenia Śląskiego Sądu Administracyjnego mają moc powszechnie obowiązującą na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego.

2. Orzeczenia Śląskiego Sądu Administracyjnego w sprawach wymienionych w art. 53 podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu w organie urzędowym, w którym akt normatywny był ogłoszony. Jeżeli akt nie był ogłoszony, orzeczenie ogłasza się w Śląskim Monitorze Urzędowym.

3. Orzeczenie Śląskiego Sądu Administracyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Śląski Sąd Administracyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny dwunastu miesięcy. W przypadku orzeczeń, które wiążą się z nakładami finansowymi nie przewidzianymi w ustawie budżetowej, Śląski Sąd Administracyjny określa termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego po zapoznaniu się z opinią Rządu.

4. Orzeczenia Śląskiego Sądu Administracyjnego o niezgodności ze Statutem, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania.

5. Orzeczenia Śląskiego Sądu Administracyjnego zapadają większością głosów.

Art. 60.

1. W sprawach wymienionych w art. 53 z wnioskiem mają prawo wystąpić Prezydent Ministrów, Marszałek Sejmu Śląskiego, Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich oraz wojewoda.

2. W sprawach wymienionych w art. 53 ust. 2 pkt. 3-4, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Sejmu RP, Marszałek Senatu RP, wojewoda oraz Rzecznik Praw Obywatelskich mają prawo wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o stwierdzenie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów Śląskiego Województwa Autonomicznego.

Podrozdział 5. Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich

Art. 61.

1. Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji RP, Statucie Organicznym oraz w innych aktach normatywnych obowiązujących na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego.

2. Zakres i sposób działania Śląskiego Rzecznika Praw Obywatelskich określa ustawa.

Art. 62.

1. Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich jest powoływany przez Sejm Śląski na 5 lat.

2. Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich nie może zajmować innego stanowiska, z wyjątkiem stanowiska profesora szkoły wyższej ani wykonywać innych zajęć zawodowych.

3. Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością jego urzędu.

4. Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich jest w swojej działalności niezawisły, niezależny od innych organów wojewódzkich i państwowych i odpowiada jedynie przed Sejmem na zasadach określonych w ustawie.

Art. 63.

Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich nie może być bez uprzedniej zgody Sejmu Śląskiego pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności. Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa i jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. O zatrzymaniu niezwłocznie powiadamia się Marszałka Sejmu Śląskiego, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.

Art. 64.

Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich corocznie składa sprawozdanie Sejmowi Śląskiemu na temat swojej działalności oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela w województwie autonomicznym.

Podrozdział 6. Śląska Rada Komunikowania Masowego

Art. 65.

1. Na straży wolności słowa, konstytucyjnego prawa do informacji i komunikowania, a także ułatwienia korzystania z regionalnego dorobku oświaty, nauki i kultury stoi Śląska Rada Komunikowania Masowego.

2. Na podstawie ustaw i w celu ich wykonania Śląska Rada Komunikowania Masowego wydaje rozporządzenia, a w sprawach indywidualnych podejmuje uchwały.

Art. 66.

1. Członkowie Śląskiej Rady Komunikowania Masowego w liczbie trzech powoływani są przez Sejm Śląskim na okres 6 lat.

2. Śląska Rada Komunikowania Masowego corocznie przedstawia Sejmowi Śląskiemu raport ze swojej działalności. Przedstawiony Sejmowi raport zatwierdzony być musi większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

3. Zasady i tryb działania Śląskiej Rady Komunikowania Masowego, jej organizację oraz szczegółowe zasady powoływania i odwoływania jej członków określa ustawa.

Art. 67.

Członek Śląskiej Rady Komunikowania Masowego nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności politycznej nie dającej się pogodzić z godnością pełnionej funkcji.

Rozdział VI. Porządek publiczny

Art. 68.

Na straży porządku publicznego Śląskiego Województwa Autonomicznego stoi Straż Śląska, zwana dalej Strażą, której szczegółowy zakres kompetencji oraz organizację określa odrębna ustawa.

Art. 69.

Operacyjna właściwość terytorialna Straży Śląskiej obejmuje terytorium Śląskiego Województwa Autonomicznego. Straż Śląska współpracuje z odpowiednimi instytucjami i jednostkami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności w województwach graniczących z województwem autonomicznym.

Art. 70.

Straż Śląska jest jednostką mundurową. Szczegóły dotyczące umundurowania oraz oznakowania jednostek Straży określa ustawa.

Art. 71.

Do kompetencji Straży Śląskiej należy przede wszystkim:

1. zapewnienie porządku publicznego,
2. zapewnienie bezpieczeństwa obywateli,
3. zapewnienie przestrzegania prawa na terenie województwa autonomicznego oraz
4. ściganie sprawców czynów naruszających porządek prawny, z wyłączeniem spraw właściwych dla centralnych jednostek policyjnych,
5. zapewnienie bezpieczeństwa w ruchu drogowym,
6. ochrona praw i wolności mieszkańców województwa autonomicznego.

Art. 72.

1. Na czele Straży Śląskiej stoi Komendant.

2. Komendanta Straży Śląskiej powołuje Prezydent Ministrów na wniosek właściwego resortowo ministra.

3. Komendant Straży Śląskiej powołuje powiatowych komendantów straży, którzy są mu podlegli służbowo w zakresie pełnionych przez siebie obowiązków.

4. Szczegółowy zakres kompetencji i obowiązków Komendanta Straży Śląskiej oraz komendantów powiatowych określi ustawa.

Rozdział VII. Majątek i mienie publiczne

Art. 73.

Mienie publiczne, w szczególności lasy, stawy, nieużytki i wszelkie inne mienie nieruchome, przewidziane do realizacji celów o charakterze regionalnym, znajdujące się na terenie Śląskiego Województwa Autonomicznego będące własnością Skarbu Państwa staje się mieniem województwa autonomicznego, z dniem wejścia w życie Statutu Organicznego.

Art. 74.

Wszelkie nieruchomości znajdujące się na obszarze województwa autonomicznego, których przeznaczenie ma charakter realizacji celów właściwych dla województwa, a które nie mają właścicieli, stają się własnością województwa autonomicznego, z dniem wejścia w życie Statutu Organicznego.

Art. 75.

Władze województwa autonomicznego mogą swobodnie dysponować ww. majątkiem, mając na uwadze przede wszystkim dobro ogółu mieszkańców regionu i interes gospodarczy Śląskiego Województwa Autonomicznego, w sposób i w zakresie uregulowanym przez obowiązujące przepisy prawne.

Art. 76.

Sposób przejęcia mienia opisanego w art. 73 i 74 szczegółowo określa ustawa.

Rozdział VIII. Zmiany statutu. Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 77.

1. Projekt ustawy o zmianie Statutu Organicznego może przedłożyć co najmniej 1/4 ustawowej liczby posłów Sejmu Śląskiego oraz Marszałek Sejmu Śląskiego.

2. Zmiana Statutu następuje w drodze ustawy uchwalonej przez Sejm Śląski większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów.

3. Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie Statutu może odbyć się nie wcześniej niż trzydziestego dnia od dnia przedłożenia Sejmowi Śląskiem projektu ustawy.

4. Jeżeli ustawa o zmianie Statutu dotyczy przepisów rozdziału I, III, V oraz art. 77 i 78, podmioty określone w ust. 1 mogą zażądać, w terminie 45 dni od dnia uchwalenia ustawy, przeprowadzenia referendum zatwierdzającego. Z wnioskiem w tej sprawie podmioty te zwracają się do Marszałka Sejmu Śląskiego, który zarządza niezwłocznie przeprowadzenie referendum w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku. Zmiana Statutu zostaje przyjęta, jeżeli za tą zmianą opowiedziała się większość głosujących.

Art. 78.

1. Po zakończeniu postępowania określonego w art. 77 ust. 4-5 Marszałek Sejmu Śląskiego podpisuje uchwaloną ustawę w ciągu 21 dni od dnia jej uchwalenia i zarządza jej ogłoszenie w Śląskim Monitorze Urzędowym.

2. Trybunał Konstytucyjny RP może zbadać zgodność zmiany Statutu z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej w ciągu 60 dni od daty jej uchwalenia. Wniosek w tej sprawie może zgłosić Prezes Rady Ministrów, wojewoda, Sejm RP, Senat RP lub Prezydent RP. Decyzja Trybunału Konstytucyjnego jest ostateczna.

3. Zmiana Statutu wchodzi w życie po upływie 60 dni od daty uchwalenia, nie później niż z upływem 90 dni.

Art. 79.

1. Istniejący podział administracyjny Śląskiego Województwa Autonomicznego na gminy i powiaty może zostać zmieniony po upływie przynajmniej 6 miesięcy od wejścia w życie niniejszego Statutu. Zmiany mogą zostać wprowadzone na mocy rozporządzenia Rządu Śląskiego po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami tych terytoriów, które mają zmienić swą przynależność.

2. Miastami na prawach powiatu są ponadto te miasta, które wykażą, iż zdolne są wykonywać zadania gminy i powiatu.

3. Jeśli liczba mieszkańców miasta określonego w art. 23 ust. 1 będzie mniejsza niż 100 tysięcy, miasto zachowuje status miasta na prawach powiatu, z wyjątkiem sytuacji, gdy liczba mieszkańców będzie mniejsza niż 50 tysięcy. Zmiana statusu może nastąpić nie wcześniej niż 2 lata po stwierdzeniu faktu spadku liczby ludności poniżej 50 tysięcy.

Art. 80.

Integralną częścią niniejszego Statutu są załączniki: wzór flagi oraz godła Śląskiego Województwa Autonomicznego.

Załącznik nr 1. Wzór flagi Śląskiego Województwa Autonomicznego

Załącznik nr 2. Wzór godła Śląskiego Województwa Autonomicznego